Tag Archives: สยาม

“ไก่งวงวัดสระเกศ” ในวันคริสต์มาสอีฟ

“แร้งวัดสระเกศ” เป็นเรื่องที่ร่ำลือระบือลั่นกันในสมัยก่อน เมื่อฝูงแร้งมากมาย ขนาดที่เรียกได้ว่า มืดฟ้ามัวดิน แห่ลงกินซากศพ ที่กองอยู่เป็นภูเขาเลากาข้างภูเขาทอง นับเป็นภาพที่อุจาดต่อสายตา และน่าสยดสยองอย่างมากต่อผู้พบเห็น ซากศพคนตายเหล่านั้นตายด้วยอหิวาตกโรค ทิ้งเกลื่อนกลาด ที่วัดสระเกศ มีแร้งจิกกิน จนกระดูกข้าโพลน

10805758_776326415754972_5597881208550160582_n

ภาพประกอบ : อีแร้งวัดสระเกศ บันทึกภาพในปี พ.ศ.2440 ภาพศพและแร้งที่มากินศพในวัดสระเกศ สภาพของศพนั้นมีการเฉือนศพให้แร้งกินเพื่อถ่ายภาพ พวกแร้งในภาพนั้นอาจจะสังเกตยากซักหน่อย เพราะฟิล์มสมัยเก่าเป็นขาวดำ แร้งซึ่งมีโทนสีออกดำอยู่แล้ว เดินเกะกะอยู่รอบๆ กำแพงซึ่งโทนดำด้วยกัน ยิ่งทำให้ดูยากยิ่งขึ้น แต่ถ้าดูให้ดีก็จะเห็นหลายสิบตัวทีเดียว ผู้ชายที่ยืนอยู่ในรูปนั้นต้องถือไม้ไว้กันอีกแร้งไม่ให้แย่งศพในเวลาถ่ายรูป (ภาพจากหนังสือ “เปิดกรุภาพเก่า” ของ เอนก นาวิกมูล)

ในสมัย รัชกาลที่ 2 พ.ศ. 2363 เกิดโรคห่าระบาดอย่างหนัก ในกรุงเทพมหานคร ขณะนั้น ยังไม่มีวิธีรักษา และรู้จักการป้องกัน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 จึงทรงใช้วิธีให้กำลังใจ โปรดฯ ให้ตั้งพิธีขับไล่โรคนี้ขึ้น เรียกว่า “พิธีอาพาธพินาศ” โดยจัดขึ้นที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท มีการยิงปืนใหญ่รอบพระนครตลอดคืน อัญเชิญพระแก้วมรกต และพระบรมสารีริกธาตุออกแห่ มีพระราชาคณะโปรยพระพุทธมนต์ตลอดทาง ทรงทำบุญเลี้ยงพระ โปรดให้ปล่อยปลาปล่อยสัตว์ และประกาศไม่ให้ประชาชนฆ่าสัตว์ตัดชีวิต อยู่กันแต่ในบ้าน

กระนั้นก็ยังมีคนตายเพราะอหิวาต์ประมาณ 3 หมื่นคน ศพกองอยู่ตามวัดเป็นภูเขาเลากา เพราะฝังและเผาไม่ทัน บ้างก็แอบเอาศพทิ้งลงในแม่น้ำลำคลองในเวลากลางคืน จึงมีศพลอยเกลื่อนกลาดไปหมด ประชาชนต่างอพยพหนีออกไปจากเมืองด้วยความกลัว พระสงฆ์ทิ้งวัด งานของราชการ และธุรกิจทั้งหลายต้องหยุดชะงัก เพราะผู้คนถ้าไม่หนีไปก็มีภาระในการดูแลคนป่วย และจัดการกับศพของญาติมิตร ในเวลานั้น วัดสระเกศ เป็นศูนย์รวมของแร้งจำนวนนับพัน Continue reading

ตำนานความเชื่อเรื่องงาและหางช้าง…ของชาวสุวรรณภูมิ

11113709_777231582393739_9205376866475906977_n

งาช้าง สัญลักษณ์ความบริสุทธิ์ เป็นมงคล ความเชื่อในพลังอำนาจ ช่วยฟันฝ่าอุปสรรค แคล้วคลาดจากภยันตราย เอาชนะเหล่าศัตรูหมู่มารได้ จึงมีผู้แสวงหาเพื่อมีไว้ในครอบครอง

หนึ่งในตำนานเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของงาช้างคือเรื่องราวของ “ปรศุราม” องค์อวตารของวิษณุเทพ ใช้ขวานที่ยืมมาจาก “พระศิวะ” ขว้างใส่ “พระคเณศ” พระองค์จำใจต้องใช้งาข้างซ้ายรับขวานนั้น งาข้างนั้นจึงเรียกว่า “งากำจัด” เกิดเป็นความเชื่อ ความศักดิ์สิทธิ์ ด้วยเหตุที่ “พระคเณศ” ทรงมีความกตัญญูเป็นอย่างยิ่งในตัวพระบิดา หากครั้นจะต่อสู้กันไปก็อาจทำได้ แต่จะมีประโยชน์อะไรกับการทำลายฤทธิ์เดชของอาวุธซึ่งเป็นของบิดาตนเอง

การบูชาช้าง ถือว่าเริ่มต้นที่เคารพต่อเทวดา นอกจากนี้ คุณค่าของ “งา” ยังมาจาก ลำดับสายพันธุ์ เกิดความเชื่อที่ว่า “งา” ที่ได้จากช้างออกศึก จะทำให้ผู้ครอบครองชนะการทำศึกทุกครั้ง

สำหรับคนไทยทุกยุคทุกสมัยจะมีความเชื่อ และการครอบครองงาช้างว่าช้างไทยมี “องค์” คอยปกป้อง จึงนิยมนำงาช้างมาบูชาในวัด ในโบสถ์ ส่วนหนึ่งนิยมให้เป็นของกำนัลแก่ “เจ้านาย” เพราะถือเป็นผู้มีบุญญาธิการ Continue reading

ประวัติการต่อต้านการสร้างเขื่อนยันฮี (เขื่อนภูมิพล) ในอดีต

เขื่อนภูมิพลและสายไฟฟ้าแรงสูง เมกกะโปรเจ็คของรัฐบาลทหารเลือกตั้ง ที่ถูกใช้ทำลายความชอบธรรมของรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม เพื่อปูทางสู่การรัฐประหารของกลุ่มสี่เสาเทเวศร์ 16 กันยายน 2500

รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม พรรคเสรีมนังคศิลา ได้เสนอร่างพระราชบัญญัติการไฟฟ้ายันฮี โดยเข้าที่ประชุมสภาในวันที่ 29 สิงหาคม 2500 ก่อนหน้าการรัฐประหารของกลุ่มสี่เสาเทเวศร์อยู่ราวครึ่งเดือน

14657516_1186887721356974_3167597203357152901_n

Continue reading

วัฒนธรรมสยาม กลัวเมียแต่เจ้าชู้?

ทำไมวัฒนธรรมครอบครัวไทยมันถึงได้แปลกประหลาดแบบนี้

14937439_1167937036627720_1821332218062663841_n

เรื่องเริ่มมาจากตอนที่ผมคุยกับฝรั่งคนนึงที่แต่งงานกับไทยอีสาน แล้วเกิดคัลเจอร์ช็อค

ทำไมวัฒนธรรมครอบครัวไทยมันถึงได้แปลกประหลาดแบบนี้?

เราต้องเข้าใจก่อนว่าวัฒนธรรมครอบครัวของไทยตอนนี้นั้นเกิดจากผสมกันระหว่างความคิดที่มีอยู่ก่อน ตั้งแต่สมัยก่อนไทยถูกทำให้เป็นสมัยใหม่ และค่านิยมที่เกิดขึ้นโดย ร.5 – คณะราษฎร์

อย่างแรกเลย ลืมภาพละครย้อนยุคทั้งหมดทิ้งไป นั่นเป็นค่านิยมที่ไม่เป็นจริงในสยามสมัยนั้นครับ

หมอสอนศาสนาที่ไปเผยแผ่ศาสนาแถบอีสาน ในสมัย ร.5 เคยอธิบายถึงเหตุการณ์แปลกประหลาดไว้ว่าวันหนึ่งลูกหาบที่เขาจ้างไว้ทำงาน ก็มาหาตอนค่ำๆ และบอกว่าโดนเมียไล่ออกจากบ้านแล้ว ขอทำงานรับใช้ประจำเลยได้มั้ย อาทิตย์ต่อมาเมียของชายคนนี้ก็มีผัวใหม่

หมอสอนศาสนาตกใจมาก เพราะจารีตแบบคริสต์นั้น การหย่าเป็นเรื่องยากมากๆ แต่สำหรับชาวสยามนั้น การหย่าเกิดขึ้นง่ายๆเพียงแค่เมียเอาข้าวของผัวโยนออกนอกหน้าต่างแล้วไม่ให้เข้าบ้านเท่านั้นเอง

ในบ้านที่มีจารีตแบบคนจีน และขุนนางไทย ผู้ชายจะเป็นใหญ่ในบ้าน แต่ชาวบ้านรอบนอกซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ไม่เป็นเช่นนั้น

เหตุเพราะ Continue reading