เรื่องเล่าในเรือนจำจากอดีตนักโทษการเมือง : ธุรกิจในเรือนจำ (3)

ภาพ : สำนักข่าวเจ้าพระยา

การทำธุรกิจทุกอย่างย่อมมีความเสี่ยง การให้บริการเหล่านี้บ่อยครั้งที่ผู้ต้องขังที่ใช้บริการได้รับการประกันตัวภายใน 1-2 วัน ผู้ต้องขังเก่าจึงไม่สามารถเก็บเงินจากพวกเขาได้ เมื่อผู้ใช้บริการได้รับอิสระ บางคนเลือกที่จะมาที่เรือนจำเพื่อโอนเงินสด-ซื้อของฝากชดใช้ผู้ต้องขังเก่า บางคนหนีหาย โลกธุรกิจในเรือนจำแห่งนี้จึงไม่ต่างจากโลกภายนอก

นอกจากธุรกิจที่้เกี่ยวกับเสื้อผ้ายังมีธุรกิจที่คุณอาจไม่เคยเห็นมาก่อนในโลกภายนอก ผู้ต้องขังรับจ้างจึงเปรียบเสมือนแรงงานราคาถูกที่ผู้ต้องขัง VIP-มีฐานะใช้บริการเพื่อความสะดวก

– บริการต่อแถว : ผู้ต้องขังส่วนใหญ่เลือกที่จะซื้อกับข้าว-สินค้าจากร้านค้าของแดน เนื่องจากสะดวกกว่าการให้  ญาติ-เพื่อน ของพวกเขาซื้อจากร้านค้าของเรือนจำที่ต้องเสียเวลารอข้ามวัน

ร้านค้าของแดนจะเปิดทำการเวลา 7.00 น. ผู้ต้องขังร้านค้าจะเข็นรถเข็นไปรับอาหารเช้า เช่น โจ๊ก, ข้าวต้มไก่, ปาท่องโก๋, น้ำเต้าหู้ และขนมครกจากร้านค้ากลาง (อยู่ระหว่างแดน 2-4) อาหารเช้าจะมาพร้อมกับสินค้าในแต่ละวัน พี่เลี้ยงจะแจกจ่ายอาหารเช้าตามสมุดจดรายการอาหารที่ผู้ต้องขังสั่งไว้ 2 วันก่อนหน้านี้ ผู้ต้องขังที่สั่งอาหารเช้าจะต้องเข้าแถวเพื่อรับอาหารเช้า

หลังจากที่ผู้ต้องขังเข้ากองงาน ผู้ต้องขังร้านค้าจะเข็นรถเข็นไปรับกับข้าวจากร้านค้ากลาง ส่วนใหญ่รถเข็นจะกลับมาก่อน 9.30 น. แต่บางครั้งก็ต้องรอนานถึง 11.00 น. เมื่อกับข้าวมาถึงร้านค้าของแดน ผู้ต้องขังร้านค้าจะคัดแยกกับข้าวเหล่านี้ตามรายการอาหารเพื่อนับจำนวน บ่อยครั้งที่กับข้าวมาไม่ครบ หรือบางเมนูไม่มา พวกเขาต้องหากับข้าวอื่นมาทดแทน

การรอคิวเริ่มต้นเวลา 8.30 น. ที่ด้านข้างร้านค้าของแดน กว่าที่ร้านค้าพร้อมที่จะแจกจ่ายอาหารก็เกือบ 10.00 น. บางครั้งอาจต้องรอเกือบ 12.00 น. ผู้ต้องขังจึงต้องยืนรอคิวนานหลายชั่วโมง
ด้วยเหตุนี้ผู้ต้องขังจึงซื้อสินค้าพร้อมกับข้าว สินค้าที่ร้านค้าของแดนจำหน่ายส่วนใหญ่มีขนาดเล็ก เช่น ยาสีฟันหลอดเล็ก เพื่อไม่ให้เกินวงเงินวันละ 300 บาท การซื้อของจึงต้องสัมพันธ์กับการซื้อกับข้าวด้วย

ผู้ต้องขังต้องยื่นบัตรสมาร์ทการ์ดให้กับร้านค้าเมื่อถึงคิวของตนเอง ผู้ต้องขังร้านค้าจะหยิบกับข้าวตามเมนูที่พวกเขาสั่งไว้เมื่อ 2 วันก่อนหน้านี้ หากกับข้าวนั้นไม่มีผู้ต้องขังจึงมีสิทธิที่จะเลือกซื้อกับข้าวอื่นทดแทน หากผู้ต้องขังสั่งอาหารตามสั่ง-ขนมเค็กจะต้องจ่ายเงินก่อนจึงจะได้รับอาหารเหล่านี้ภายหลัง (อาหารตามสั่งจะมาถึงหลังเวลา 11.00 น. ส่วนขนมเค็กจะมาถึงเวลา 14.00 น.)
ผู้ต้องขังร้านค้าจะตรวจสอบราคารวมกับข้าว-สิ่งของ โดยต้องไม่เกินวงเงิน 300 บาท หากเกินกว่าวงเงินจะต้องเอาสินค้าบางอย่างออก หรือใช้บัตรสมาร์ทการ์ดของผู้ต้องขังอื่นจ่ายส่วนที่เกินแทน
ผู้ต้องขัง VIP-มีฐานะเลือกที่จะจ่ายค่าลัดคิวให้กับผู้ต้องขังร้านค้า เมื่อกับข้าวมาถึงร้านค้า ผู้ต้องขังร้านค้าจะคัดแยกกับข้าวให้กับผู้ต้องขัง VIP-มีฐานะก่อน ผู้ต้องขังเหล่านี้จึงได้รับกับข้าว-สิ่งของก่อนผู้ต้องขังอื่น รวมทั้งการซื้อสินค้าด้วย

ค่าบริการลัดคิวเป็นบุหรี่สัปดาห์ละ 2 ซอง นอกจากนี้ผู้ต้องขังร้านค้ามักจะซื้อสินค้าบางอย่างกักตุน เช่น กับข้าว, น้ำอัดลม และซอสปรุงรส เพื่อนำไปจำหน่ายต่อในราคาที่สูงกว่า ขณะที่ผู้ต้องขังรับจ้างเข้าแถวจะคิดค่าบริการในราคาเดียวกัน พวกเขาจะต่อแถวเพื่อซื้อของจากร้านค้าแทนผู้ต้องขัง VIP-มีฐานะ โดยพวกเขาจะจ่ายค่าลัดคิวให้กับผู้ต้องขังร้านค้าร่วมด้วย

นอกจากนี้ผู้ต้องขังรับจ้างต่อแถวยังมีบริการรับอาหารจากร้านค้าของเรือนจำ และอาหารฟาสต์ฟู้ดอีกด้วย โดยคิดค่าบริการเพิ่มเติม หรือแลกกับอาหารเหล่านี้บางเมนู ต่อมามีการแก้ไขปัญหานี้ด้วยการแจกบัตรคิว ผู้ต้องขังจะต้องเข้าแถวที่หน้าร้านค้าของแดนเวลา 8.30 น. เพื่อรับบัตรคิว ผู้ต้องขังต้องยื่นบัตรสมาร์ทการ์ดให้กับร้านค้า 2 ใบต่อ 1 บัตรคิว เมื่อผู้ต้องขังร้านค้าคัดแยกสินค้าเรียบร้อย พี่เลี้ยงหน้าแดนจะประกาศเรียกหมายเลขบัตรคิวครั้งละ 20 คิวเพื่อต่อแถวรับอาหาร วิธีนี้ช่วยทำให้ปัญหาการรอคิวนานลดลงได้มาก

– บริการเตรียมอาหาร : นอกจากผู้ต้องขัง VIP มีฐานะจะจ้างผู้ต้องขังต่อแถว ซื้อของ-รับอาหาร แล้ว บางคนยังจ้างให้ผู้ต้องขังเหล่านี้เตรียมอาหารให้พวกเขาด้วย

มื้อเช้าผู้ต้องขังรับจ้างต่อแถวจะรับอาหารเช้าจากร้านค้าของแดน ผู้ต้องขังรับจ้างจะใช้ภาชนะของตนเองจัดเตรียมอาหารให้กับลูกค้า โดยพวกเขาจะจัดโต๊ะนั่งประจำให้กับลูกค้า เมื่อถึงเวลาทานอาหารลูกค้าจะนั่งทานอาหารที่โต๊ะประจำของตนเอง หลังจากรับประทานอาหารเสร็จผู้ต้องขังรับจ้างจะเก็บภาชนะอย่างรวดเร็วเพื่อนำไปล้าง

มื้อเที่ยงผู้ต้องขังรับจ้างจะรับกับข้าวจากร้านค้าของแดน หรือร้านค้าของเรือนจำ (อาหารจากร้านค้าของเรือนจำจะมาถึงหลังเวลา 11.00 น) โดยให้บริการรูปแบบเดียวกับมื้อเช้า นอกจากนี้ผู้ต้องขังรับจ้างยังมีบริการเตรียมผลไม้ เช่น แอปเปิ้ล และแตงโม พวกเขาจะปอก-หั่นผลไม้เหล่านี้เป็นชิ้นใส่ในกล่องเก็บอาหารอย่างสวยงาม บางครั้งอาจมีบริการแช่น้ำแข็งให้เย็นด้วย

ค่าบริการเตรียมอาหารสัปดาห์ละ 2 ซอง โดยให้บริการ 2 มื้อต่อวัน หากต้องการเตรียมผลไม้-อาหารอื่นเพิ่มเติมต้องจ่ายเพิ่ม ราคานี้ไม่รวมค่าแช่น้ำแข็งในกรณีที่อาหารเหลือ

ขอบคุณที่มา : เอกชัย หงส์กังวาน