เวลาเราซื้อป้านชา (กาชงชาดินเผา) มาใหม่ๆ กาใหม่จะยังไม่ได้รับและดูดซับกลิ่นสีของชาไว้ อาจทำให้บางครั้งไปดูดกลิ่น และสีของชาที่เราชงดื่มให้ไม่ได้รสชาติตามอารมณ์ของเรา

มีวิธีเลี้ยงป้านง่ายๆ ที่ได้ไปคุยมากับคนขายชาตามงานโอทอปและคนขายป้านแถวสวนจตุจักรและคนขายชาตามห้างต่างๆ เวลาไปซื้อ มาบ้างว่า

ให้เอาป้านชาใหม่มาล้างด้วยน้ำเปล่าปกติ จะขัดถูให้สะอาดอย่างไรก็สุดแท้แต่ แต่ที่สำคัญคือ อย่าได้ใช้ของแข็งเกินควร หรือสารเคมีใดๆ มาถูกต้องป้านชา ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนการล้างระหว่างชง ล้างครั้งแรก หรือล้างเพื่อทำความสะอาดและเลี้ยงป้านก็ตาม ให้ใช้น้ำเปล่า และน้ำเดือดลวกกาเท่านั้น การใช้สารเคมี น้ำยาล้างจาน หรือสารขัดฟอกที่มีกลิ่นใดๆ ก็ตามไปทำความสะอาดป้านชา ตัวป้านจะดูดซับกลิ่นและสารนั้นไว้ เพราะเนื้อป้านชาดินเผาทำมาจากดินเผา ซี่งลักษณะเนื้อมีรูพรุนจำนวนมากภายใน จีงง่ายต่อการดูดซับสารและกลิ่นต่างที่สัมผัส เอาไว้ในเนื้อป้าน ทำให้เมื่อนำไปชงชาแล้วชาเสียรสและกลิ่น และอาจมีสารตกค้างได้

เมื่อล้างน้ำด้วยน้ำเปล่าสะอาดเพื่อขจัดคราบสกปรกเสร็จแล้ว ให้น้ำป้านลงต้มน้ำเดือด นานประมาณ 45 นาที การต้ม 45 นาทีจะเป็นการไล่อากาศ ออกจากเนื้อปานชาเพื่อให้น้ำชาที่เราจะต้มต่อจากนี้แทรกซึมเข้าสู่เนื้อป้าน ได้อย่างทั่วถึง จากนั้นปิดไฟ นำใบชา จะเป็นใบชาที่ชงแล้ว หรือใบชาใหม่ก็ได้ถ้าไม่เสียดาย ลงชงในน้ำพอให้น้ำเป็นสีชาเหมือนกับน้ำชาที่เราชงดื่ม จากนั้นยกใบชาขี้น แล้วแช่ป้านไว้ในน้ำชานั้น ข้ามคืน เสร็จแล้วนำมาล้างใช้งานได้ตามปกติ

วิธีนี้สามารถทำได้เป็นประจำเป็นระยะ ถ้ามีเวลาว่าง หรือเมื่อคุณลืมใบชาไว้ในป้านจนเป็นเชื้อรา ถือเป็นการทำความสะอาด และฆ่าเชื้อป้านชาเป็นระยะๆ ไปในตัว แต่ทำให้ป้านเสียรส และกลิ่น

อนึ่ง ถ้าคุณไม่ใส่ใจกับรสและกลิ่นของชา มากขนาดนั้น การชงชาแต่ละครั้งก็ถือเป็นการเลี้ยงป้านไปในตัวอยู่แล้ว เมื่อได้ป้านชามาครั้งแล้วก็เพียงทำความสะอาดทั่วไป แล้วต้มหรือลวกซักหนึ่งครั้ง ก็นำไปใช้ชงได้ตามปกติแล้ว

ทั้งนี้ บางสูตรก็ว่าให้แช่ป้านไว้ในน้ำชาอย่างดีได้ถึง 2-3 วัน แต่จากเท่าที่ลองทำดูเองแล้ว ส่วนใหญ่น้ำชาจะเน่าซะก่อน จึงแนะนำให้แช่น้ำใบชาเก่าข้ามคืนแล้วทำบ่อยๆ จะดีกว่า

Updated 19-4-2554

* ทุกวันนี้กำลังทดลองวิธีเพิ่มการเลี้ยงป้านกับการใช้งานแบบประจำวันโดยที่ไม่ต้องต้มแช่แบบนานเป็นวันๆ เพราะบางทีถ้าเรามีป้านใบเดียว มันจะไม่มีไว้ชงชาเอา..

ลองทำดูได้คือเราก็ชงชาตามปกติตามที่เราต้องการ จนหมดรอบสุดท้ายของวัน หลังจากชงชาดื่มจนจืดแล้ว ให้ชงน้ำร้อนน้ำสุดท้ายแต่ไม่ต้องเททิ้ง ปิดฝาป้านทิ้งไว้อย่างนั้นข้ามคืน หรือข้ามคืน-ข้ามวัน (แต่ไม่ควรจะเกิน 2 วัน ถ้าลืมหรือไม่สะดวก) จากนั้นก็เอามาล้างน้ำเปล่าปกติเก็บกากชาทำประโยชน์อื่นๆ (เอาใส่ตู้เย็นดับกลิ่นดีมาก) แล้วลวกน้ำร้อนซัก 1 น้ำ แล้วตากให้แห้งก่อนเก็บ หรือจะลวกน้ำร้อนแล้วใช้ชงชาต่อตามปกติก็ได้

ป.ล. แต่ถึงจะเลี้ยงป้านวิธีนี้แล้ว นานๆ ทีก็ยังควรจะเอาป้านมาต้มแช่บ้างเป็นครั้งคราว เพื่อทำความสะอาดโดยรวมและฆ่าเชื้อโรค เพื่อความปลอดภัย..

etcpool.com